Τι είναι ο προληπτικός ορθοπαιδικός έλεγχος;
Ο προληπτικός ορθοπαιδικός έλεγχος σε παιδιά, πραγματοποιείται στα πλαίσια της προληπτικής ιατρικής, όπως νεογνικός έλεγχος ισχίων, έλεγχος για πλατυποδία, ραιβογονία, έλεγχος σπονδυλικής στήλης για σκολίωση κ.α. Πρόκειται για μία υπηρεσία που προσφέρουν εξειδικευμένοι ορθοπαιδικοί, με σκοπό να παρέχονται υψηλού επιπέδου ιατρικές υπηρεσίες στα παιδιά αλλά και να γίνεται μια ενδελεχής ενημέρωση των γονέων για τους σύγχρονους τρόπους αντιμετώπισης συγγενών παθήσεων του μυοσκελετικού συστήματος και τυχόν τραυματικών κακώσεων που πιθανόν προκύψουν.
Ποιες παθήσεις ανιχνεύει ο προληπτικός ορθοπαιδικός έλεγχος;
Η ορθοπαιδική εξέταση ανιχνεύει έγκαιρα ένα μεγάλο φάσμα παθήσεων που οι περισσότερες δε γίνονται άμεσα αντιληπτές, όπως η ραιβοϊπποποδία στα πόδια και η κυφοσκολίωση στη σπονδυλική στήλη. Επίσης ανιχνεύεται η δυσπλασία των ισχίων , που συναντάται κυρίως στα νεαρά κορίτσια.
Τι περιλαμβάνει ο προληπτικός ορθοπαιδικός έλεγχος;
Κατά τη διάρκεια του ορθοπαιδικού ελέγχου παρατηρείται από τον ιατρό οτιδήποτε παρουσιάζει απόκλιση από το φυσιολογικό, εντοπίζονται δηλαδή, τυχόν προβλήματα στο μυοσκελετικό σύστημα. Στη διάρκεια του ελέγχου εξετάζονται εξονυχιστικά από τον γιατρό κάθε οστό και κάθε άρθρωση του παιδιού. Το υπερηχογράφημα ισχίων προτείνεται προκειμένου να ενισχυθεί ο ορθοπεδικός έλεγχος και σε συνδυασμό με την κλινική εξέταση, ανιχνεύει πιθανή δυσπλασία του ισχίου (δηλαδή ανωμαλία στη φυσιολογική ανάπτυξη της άρθρωσης).
- Στα βρέφη παρατηρούνται συχνότερα συγγενείς παραμορφώσεις στο ισχίο (συγγενές εξάρθρημα ισχίου, συγγενές ραιβό ισχίο κ.α.). Επίσης παρουσιάζονται αλλοιώσεις στα πόδια (συγγενής ραιβοϊπποποδία, συγγενές ραιβό μετατάρσιο, συγγενής πτερνοβλαισοποδία κ.α.) αλλά και στον αυχένα (συγγενές ραιβόκρανο).
- Μετά από την εξέταση που γίνεται στο μαιευτήριο, η επόμενη εξέταση από τον παιδοορθοπαιδικό γίνεται όταν το παιδί στέκεται μόνο του και αρχίζει να βαδίζει, προκειμένου να εξεταστεί η στάση του κορμού του αλλά και ο τρόπος βάδισης. Στη νηπιακή ηλικία αρχίζουν να γίνονται εμφανείς οι παραμορφώσεις των οστών. Σε αυτές περιλαμβάνονται οι στροφικές και γωνιώδεις παραμορφώσεις (έσω και έξω στροφή των ποδιών, ραιβο-βλαισογονίες) και η πλατυποδία. Επίσης στην ηλικία αυτή συχνά είναι τα ρωγμώδη και τα ατελή κατάγματα.
- Συνήθως μέχρι τη σχολική ηλικία τα παιδιά έχουν διαμορφώσει τον τρόπο βάδισης τους και οι περισσότερες αναπτυξιακές παραλλαγές έχουν διορθωθεί χωρίς παρεμβατικά μέσα. Τα ορθοπαιδικά προβλήματα που προκύπτουν σε αυτή την ηλικία περιλαμβάνουν την υμενίτιδα του ισχίου, την οστεοχονδρίτιδα της μηριαίας κεφαλής και την ανισοσκελία. Λόγω της σοβαρότητάς τους γίνεται σχολαστική κλινική εξέταση αλλά και εργαστηριακοί και απεικονιστικοί έλεγχοι προκειμένου ο γιατρός να έχει ολοκληρωμένη εικόνα και να συστήσει θεραπεία.
- Στην εφηβική ηλικία συμβαίνουν ορμονικές μεταβολές αλλά και ταχεία ανάπτυξη στο σώμα των παιδιών. Οι παθολογικές καταστάσεις που παρουσιάζονται είναι η επιφυσιολίσθηση της μηριαίας κεφαλής, οι οστεοχονδρίτιδες – αποφυσίτιδες, η σχαλιδωτική οστεοχονδρίτιδα του γόνατος. Επίσης παρουσιάζονται και προβλήματα στην σπονδυλική στήλη όπως κύφωση, σκολίωση, οσφυαλγία κ.α.
Πόσο σημαντική είναι η πρόληψη;
Η πρόληψη στην ιατρική είναι καλύτερη της θεραπείας. Στα νεογνά οι ανατομικές δομές είναι ακόμα εύπλαστες, τα οστά είναι σε μεγάλο βαθμό χόνδρινα και οι μύες έχουν μεγάλη ελαστικότητα. Είναι πολύ ευκολότερο συνεπώς να διορθωθεί μια παραμόρφωση στη βρεφική ηλικία παρά όταν το παιδί μεγαλώσει. Παρόλα αυτά πλέον με την βοήθεια του παιδοορθοπαιδικού μπορούν να αντιμετωπιστούν ακόμα και πολύ σοβαρές ορθοπαιδικές παθήσεις, που έχουν διαφύγει της προσοχής των γονέων, σε παιδία μέχρι και την εφηβική ηλικία.
Συνοπτικά
Γενικά συστήνεται η πρώτη κλινική και απεικονιστική εξέταση να γίνεται όταν το παιδί είναι ακόμα βρέφος. Πολλές από τις παραμορφώσεις που παρατηρούνται σε αυτή την ηλικία, δεν χρήζουν επεμβατικής αντιμετώπισης και συνήθως εξαλείφονται όσο το παιδί μεγαλώνει. Η συστηματική παρακολούθηση από τον ορθοπαιδικό μέχρι την ενηλικίωση, διασφαλίζει μία ολοκληρωμένη και σφαιρική αντιμετώπιση της μυοσκελετικής ανάπτυξης, αλλά και καταστάσεων υγείας που συνυπάρχουν κι άλλες παθολογίες εκτός των ορθοπεδικών.